Ćwiczenia i gry poznawcze

Zmiany w mózgu spowodowane SM mogą powodować zaburzenia funkcji poznawczych. Deficyty sfery poznawczej pojawiają się wówczas, gdy proces demielinizacyjny obejmuje struktury mózgowe regulujące procesy poznawcze.

Podobnie jednak, jak w przypadku innych objawów SM, nie każdy chory doświadcza tych problemów, na ogół są to deficyty raczej łagodne lub o umiarkowanym nasileniu. Najczęściej obserwowane trudności dotyczą:

• Tempa przetwarzania informacji – problemy w szybkim analizowaniu napływających informacji, czego konsekwencją jest spowolnienie reakcji.
• Procesów uwagi – zaburzenia podtrzymywania przez dłuższy czas uwagi, trudności z koncentracją na wykonywanej czynności, wzmożona podatność na rozpraszający wpływ nieistotnych bodźców, czy deficyty podzielności uwagi, kiedy zadanie wymaga jednoczesnego kontrolowania wielu jego aspektów.
• Pamięci – głównie w zakresie uczenia się, tj. trudności w nabywaniu nowych umiejętności, zapamiętywaniu nowych informacji, przypominaniu sobie o ostatnich zdarzeniach, terminach spotkań itp.
• Planowania i organizacji działania, szczególnie w odniesieniu do zadań złożonych, wieloetapowych, czy wymagających niestandardowego podejścia.
• Orientacji wzrokowo-przestrzennej, czyli np. trudności ze znalezieniem właściwej drogi, czy korzystaniem z diagramów i map.
• Procesów myślenia – osłabienie zdolności w zakresie abstrahowania, wnioskowania przez analogie, a szczególnie rozwiązywania trudnych zadań wymagających testowania alternatywnych hipotez.

Jak można sobie pomóc?

Istnieje wiele sposobów wspomagających pracę funkcji poznawczych, które można wprowadzić w życie od zaraz. W pierwszej kolejności warto jednak o swoich problemach porozmawiać z lekarzem. Niektórzy pacjenci korzystają z pomocy specjalisty, neuropsychologa, który dokładnie rozpoznaje charakter zaburzeń poznawczych oraz ich przyczyny. Zdarza się bowiem, że nie tylko SM wpływa na nasze umiejętności koncentracji i zapamiętywania. Kolejnym etapem może być rehabilitacja neuropsychologiczna. Cel i program terapii jest opracowywany na podstawie wyników badania neuropsychologicznego, stosownie do indywidualnych potrzeb i możliwości. Kluczowe znaczenie ma przeanalizowanie trudności i mocnych stron oraz trening różnych form kompensacji (tj. sposobów ułatwiających zapamiętanie, przechowywanie i przypominanie sobie informacji) z wykorzystaniem nabytej wiedzy, posiadanych umiejętności. A jak samodzielnie można radzić sobie z problemami poznawczymi?

• Pierwszą i najbardziej uniwersalną metodą radzenia sobie w przypadku problemów z pamięcią jest robienie notatek. Prowadzenie terminarza pomaga usystematyzować poszczególne informacje, zapamiętać istotne wydarzenia i co najważniejsze zaplanować harmonogram dnia. Należy wyrobić w sobie nawyk używania i regularnego sprawdzania zapisków z kalendarza. Aby nie zapomnieć o tych najbardziej istotnych sprawach, warto dodatkowo przygotowywać specjalne samoprzylepne karteczki z krótkimi hasłami, które następnie należy przykleić w widocznym miejscu, np. na lusterku w przedpokoju. Przydatny może okazać się także zakup dyktafonu lub telefonu z funkcją osobistego terminarza.
• Aby nie tracić czasu na ciągłe poszukiwanie kluczy czy wyników badań, powinieneś wyznaczyć stałe miejsce dla rzeczy, których używasz najczęściej. Uprzedź również członków rodziny, aby nie przekładali przedmiotów, które tam odkładasz.
• W przypadku problemów z koncentracją ważne, aby ustalić, jakie czynniki odwracają naszą uwagę od wykonywanych czynności, a następnie starać się, je zminimalizować lub całkowicie ich unikać. Wykonywane zadania należy podzielić na etapy, po wykonaniu których można zrobić przerwę, jeśli dostrzegamy, że koncentracja uwagi słabnie.
• W dużym stopniu umiejętność skoncentrowania uwagi jest czymś, co można wyćwiczyć. Układanie puzzli, czytanie czy rozwiązywanie łamigłówek poprawiają naszą kondycję intelektualną. W konsekwentnym trenowaniu funkcji poznawczych pomogą także specjalnie opracowane gry. Warto spróbować swoich sił w każdej z załączonych poniżej aplikacji. Powodzenia!

Wybierz grę

Sudoku     Scrabble    Path Memory  Memory